مالیات بر املاک چیست؟ مالیات املاک و مستغلات

مالیات بر املاک چیست؟

مالیات بر املاک یا همان “مالیات زمین و ساختمان”، به معنای مالیاتی است که بر ارزش خالص املاک (به عنوان مثال، خانه‌ها، زمین‌های ساختنی و ساختمان‌ها) تحمیل می‌شود. این مالیات توسط دولت به صورت مالیات مستقیم برای پرداخت هزینه‌های عمومی و خدمات عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در اکثر کشورها، مالیات بر املاک به عنوان یکی از منابع درآمد دولت برای تأمین هزینه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این هزینه‌ها شامل خدمات عمومی مانند آب، برق، گاز، تعمیرات جاده‌ها و پل‌ها، خدمات بهداشتی، آتشنشانی و امنیت عمومی می‌شود. همچنین، بخشی از درآمد حاصل از مالیات بر املاک به منظور پرداخت سود وام‌های شهری و رفع نقص زیرساخت‌ها مصرف می‌شود.

مالیات بر املاک معمولاً بر اساس ارزش خالص املاک تعیین می‌شود. برای محاسبه ارزش خالص، ارزش دارایی‌هایی که به املاک مرتبط هستند (مانند ساختمان‌ها، قطعات زمین و تجهیزات) از بدهی‌های مرتبط (مانند تأمین مالی استفاده شده برای خرید و ساخت ساختمان) کم می‌شود. سپس، درصد مالیات مشخص می‌شود که بر اساس آن، صاحبان خانه‌ها، زمین‌ها و ساختمان‌ها مجبور به پرداخت مالیات از درآمد خالص خود هستند.

در برخی کشورها، مالیات بر املاک به عنوان یک فشار مالی بر روی خانوارها و صاحبان املاک در نظر گرفته شده است. این مسئله باعث شده تا در برخی موارد، صاحبان املاک مجبور به فروش دارایی‌های خود به منظور پرداخت مالیات شوند. از سوی دیگر، حضور افراد ثروتمند در شهرها و مناطق مسکونی، باعث افزایش قیمت خانه‌ها و بهبود شرایط زیرساختی می‌شود.

مالیات بر املاک و مستغلات

با توجه به اینکه مالیات بر املاک مستلزم تصمیمی دقیق در مورد قوانین و مقررات مالیاتی است، برخی از کشورها از طریق الگوریتم‌های پیچیده محاسبه مالیات بر املاک را انجام می‌دهند. این الگوریتم‌ها بر اساس معیارهایی مانند ارزش بازاریابی به روز شده و نرخ مالیات یا قوانین محلی تنظیم می‌شوند.

علاوه بر این، تعدادی از کشورها از مالیات بر املاک به عنوان یکی از جاده‌های تنظیم قیمت بازار استفاده می‌کنند. با این رویه، مالکان خانه‌ها مجبور هستند هزینه بیشتری برای حفظ دارایی خود پرداخت کنند، همانطور که با فروش یک خانه در بازار با قیمت بالاتر مواجه هستند.

علاوه بر این، مالیات بر املاک می‌تواند عوارضی بر سیاست‌های دولت برای تنظیم بازار مسکن و حفظ تعادل در بازار داشته باشد. برای مثال، اگر بازار مسکن در یک شهر به طور قابل توجهی رشد کرده باشد و قیمت خانه‌ها بالا رفته باشد، دولت می‌تواند مالیات بر املاک را افزایش دهد تا باعث کاهش درخواست خریداران و بالا رفتن عرضه شود.

همچنین، مالیات بر املاک می‌تواند برای نهادهای مالی مورد استفاده قرار گیرد. در برخی کشورها، بانک‌ها و صندوق سرمایه‌گذاری عمومی از محاسبه مالیات بر املاک برای تخصیص منابع استفاده می‌کنند.

در نهایت، به عنوان یک نکته قابل توجه، باید به این نکته اشاره کرد که در برخی کشورها، مالیات بر املاک به عنوان یکی از خطرات احتمالی برای صاحبان املاک در نظر گرفته شده است. بنابراین، برخی از صاحبان خانه‌ها تلاش می‌کنند ارزش دارایی‌های خود را کمتر نشان دهند تا مالیات کمتری پرداخت کنند. همچنین، بعضی از کشورها به دلیل اتهامات فسادی و فروپاشی بازار مسکن، تصمیم به لغو مالیات بر املاک گرفته‌اند.

انواع مالیات بر املاک

مالیات بر درآمد اجاره ملک

مالیات بر درآمد اجاره ملک، به عنوان یکی از بخش‌های مستقل سیستم مالیاتی کشورها، از مالکان املاکی دریافت می‌شود که ملک خود را به شکل اجاره به دیگران واگذار کرده‌اند. در ایران نیز، مالیات بر درآمد اجاره ملک با هدف تأمین بخشی از درآمد دولت، از مالکان املاکی که ملک خود را به شکل اجاره به دیگران واگذار کرده‌اند، دریافت می‌شود.

به طور کلی، برای محاسبه مالیات بر درآمد اجاره ملک، میزان درآمد حاصل از اجاره ملک در سال قبل، به عنوان پایه محاسبه در نظر گرفته می‌شود. سپس با توجه به نرخ مالیاتی که برای این نوع درآمد در نظر گرفته شده است، میزان مالیات بر درآمد اجاره ملک محاسبه می‌شود.

لازم به ذکر است که در بسیاری از کشورها، شامل ایران، مالیات بر درآمد اجاره ملک باید توسط خود مالک ملک واریز شود. همچنین، در صورتی که مالکان ملک‌ها در پرداخت مالیات بر درآمد اجاره ملک تأخیر داشته باشند، جرائم مالی نیز به آن‌ها تحمیل می‌شود.

مالیات بر نقال و انتقال املاک

مالیات بر نقل و انتقال املاک، به عنوان یکی از انواع مالیات بر املاک به شمار میرود، از مالکان املاک در هنگام انتقال یا تبادل املاک دریافت می‌شود. در ایران نیز، مالیات بر انتقال املاک و مالکیت آن‌ها، با هدف تأمین بخشی از درآمد دولت، از مالکان املاکی که املاک خود را به دیگران واگذار می‌کنند، دریافت می‌شود.

معمولاً، مالیات بر نقل و انتقال املاک بر اساس ارزش املاک و محل قرار گیری آن‌ها، محاسبه و در قالب ۵% از ارزش املاک، به عنوان مالیات بر انتقال املاک پرداخت می‌شود. البته، نرخ این مالیات در هر کشوری متفاوت است و اغلب به صورت یک درصد از ارزش املاک تعیین می‌شود.

مالیات بر درآمد ساخت وساز و فروش

به دلیل اینکه سازندگان حقیقی و انبوه سازان باید مالیات بر درآمد ساخت و فروش را پرداخت کنند، ۱۵ الی ۲۵ درصد از سود حاصل از اولین فروش واحد مسکونی به عهده آنان است. این درصد برای واحدهایی صادر می شود که پروانه ساختمانی آن ها از ابتدای سال ۹۵ صادر شده است.

اما در مورد شرکت های ساختمانی که سازندگان حقوقی هستند، رقم مالیات بر درآمد ساخت و ساز و فروش برابر با ۲۵ درصد از درآمد فروش واحدها می باشد. همچنین برای شرکت های تعاونی مسکن، رقمی برابر با ۱۸.۷۵ درصد از سود ساخت و فروش واحدها در نظر گرفته شده است.

مالیات بر املاک و مستغلات خالی

آخرین تغییرات در قوانین مالیاتی، شامل مالیات بر املاک و مستغلات خالی است. این مالیات در سال های اخیر به دلیل افزایش نیاز به مسکن در شهرهای با بیش از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت تصویب شده است. هدف از وضع این مالیات، تشویق مالکان به عرضه املاک خالی برای بهره مندی از آن‌ها برای کاربری‌های مختلف است و به همین منظور عرضه و تقاضا در بازار املاک را تنظیم کند.

به طور خاص، این مالیات برای واحدهای خالی در سال دوم معادل نیمی از مالیات بر درآمد اجاره و برای سال سوم، معادل تمام مبلغ مالیات بر درآمد اجاره قرار داده شده است. در صورت خالی ماندن واحدهای مستغلات برای بیش از سه سال، مالیات برای سال چهارم و بعد از آن، معادل ۱.۵ برابر مالیات بر اجاره تعریف شده است.

از طرفی، شهرهایی که جمعیت آن‌ها کمتر از ۱۰۰ هزار نفر باشد، به طور کلی از پرداخت این مالیات معاف هستند و این مالیات فقط برای شهرهایی که جمعیت آن‌ها بیشتر از ۱۰۰ هزار نفر است، لازم است. با توجه به اینکه این مالیات به عنوان یکی از راهکارهای سیاستگذاری در حوزه مسکن، تأثیرگذاری بسیاری در تنظیم بازار مسکن خواهد داشت، باید به آن توجه ویژه‌ای داشت.