قرارداد کار چیست؟ و آشنایی با انواع قرارداد کار

از مهمترین موارد در دنیای کسب و کار بستن قرارداد کار میباشد، داشتن قرارداد کار برای کارگر و کارمند بسیار مهم است ، حتی داشتن قرارداد قانونی میتواند به نفع کارفرما هم باشد، اما داشتن اطلاعات کافی درباره قانون قرارداد کار میتواند از خیلی از مشکلات پیشگیری کند، داشتن قرارداد اعتماد و اطمینان را بین کارفرما و کارگر فراهم میکند و در رشد و پیشرفت کار تاثیر زیادی دارد، عدم داشتن قرار داد میتواند مشکلاتی برای طرفین ایجاد کند، در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.

قرارداد کار چیست؟

طبق قانون کار ماده ۷ وزارت کار، قرار بین کارفرما و کارگر یا کارمند باید به صورت شفاف و کتبی انجام شود، کارگر در قبال کاری که انجام میدهد و به مدت موقت یا غیر موقت از کارفرما دستمزد دریافت میکند، در قانون کار منظور از کارگر یک شخص حقیقی یا انسان میباشد که در مقابل کار مزد دریافت میکند، دریافت مزد میتواند به صورت روزانه،هفتگی،ماهانه باشد، کارگر یا کارمند موظف است تا کار را طبق خواسته کارفرما انجام دهد، از نظر حقوقی هر کسی کارمند دولت باشد کارمند به شمار میرود و اگر دولتی نباشد تحت پوشش قانون کار بوده و کارگر محسوب میشود.

انواع قرارداد کار

قانون کار دارای انواع مختلفی است و در چند دسته بندی تقسیم میشود، از نظر نوع استخدام و مدت زمان میتوان آنها را طبقه بندی کرد، به همین دلیل در ادامه انواع قرارداد کار را خواهیم گفت.

۱.قرارداد کار دولتی: در قراردادهای کار به صورت دولتی میتوان آنها را به سه دسته استخدام رسمی،قراردادی ، پیمانکاری تقسیم کرد ، هر کدام از کارمندان رسمی، قراردادی ، پیمانکاری مشمول قوانین استخدام مربوط به دسته خود هستند.

۲.قراردادشرکت های خصوصی: اما در قرارداد شرکت های خصوصی ، قرارداد بین کارفرما و کارمند یا کارگر طبق قانون کار شرکت های خصوصی تحت پوشش نظام قانون کار میباشد.

انواع قرارداد طبق مدت زمان کار

قرارداد کار مخصوصا شرکت های خصوصی معمولا به سه دسته طبقه بندی میشوند که در ادامه توضیح خواهم داد.

۱.قرارداد کار موقت: در این نوع قرارداد کار در زمان تعیین شده خاتمه قرار داد ، قرارداد به پایان میرسد ، در صورتی که در پس از پایان قرارداد ، قراردادی تمدیدی نشود و کارگر به کار خود ادامه دهد، قانون نمیتواند از او حمایتی کند.

۲.قرارداد کار موقت: در قانون قراردادهای غیر موقت ، زمان آن مشخص میشود اما برای پایان آن زمانی تعیین نمیشود، معمولا در متن قرارداد به نامحدود بودن قرارداد نیز اشاره میشود، طبق قانون کار، کارهایی که معمولا ادامه دار هستند و مدت زمانی برای آن مشخص نمیشود را قرارداد دائمی به شمار میرود، امکان فسخ قرارداد یک طرفه وجود ندارد و حتما باید با شرایط خاص انجام گیرد.

۳.قرارداد کار برای کار معین: در این نوع قرارداد ، کارگر برای انجام کار معین تعهد میدهد تا آن را انجام دهد، این قرارداد با اتمام کار و پرداخت دستمزد پایان میابد، در این قرارداد تا پایان کار و انجام تعهدات دو طرف، امکان فسخ آن وجود ندارد.

آیا برای انجام هر کاری نیاز به بستن قرارداد است؟

مسلما بله و شما برای انجام هر کار تجاری حتما باید قرارداد ببندید، داشتن قرارداد کاری باعث ایجاد تعهد بین دو طرف میشود و وظیفه و مسئولیت های آنها مشخص میشود، و برای انجام کار و وظیفه در واقع رسمی توافق میکنند.

به موجب قانون کار بین کارگر و کارفرما قراردادی بسته میشود و در صورتی که هر کدام از طرفین کوتاهی در انجام وظایف خود کند، طرف دیگر کار برای گرفتن حق خود طبق قرارداد میتواند اقدام کند، با توجه به توضیحات انجام شده بهتر است برای انجام کار تجاری حتما بین دو طرف قرارداد تنظیم شود.

ویژگی ها و پیش نیازهای مهم قرارداد کار

۱. رضایت طرفین قرارداد کار

رضایت هر دو طرف در بستن قرارداد کار بسیار مهم و ضروری است و حتما دو طرف باید در رضایت کامل اقدام به بستن قرارداد نمایند، و تعهدات ناشی از قرارداد را بپذیرند، اگر اشتباه در کار و اکراه در بستن قرارداد باشد میتواند رضایت طرفین را نادیده بگیرد.

۲. اهلیت طرفین قرارداد کار

در این مورد هر دو طرف باید صلاحیت بستن قرارداد دو طرفه را داشته باشند، صلاحیت قرارداد شامل یک شخصی حقیقی یا حقوقی میباشد و فرقی نمیکند طرف کارفرما در قرارداد حقیقی یا حقوقی باشد، طرف قرارداد باید از نظر عقلی سالم باشد و افراد صغیر، زایل عقل و مجنون و … دارای اهلیت و صلاحیت نیستند و بستن قرارداد با این افراد قانونی نیست.

۳.مشروعیت موضوع قرارداد

از موارد مهم دیگر مشروع بودن قرارداد کار میباشد که بسیار ضروری است، موضوع قرارداد کار باید طبق قانون مشکل شرعی و قانونی نداشته باشد مثلا قرارداد تهیه مشروبات الکلی یا قمار ، موارد خوراکی تاریخ گذشته و … نباشد، این نوع قرارداد مشروعیت لازم را نداشته و باطل میباشد.

۴.معین بودن موضوع قرارداد

باید قرارداد مشخص و معین باشد ، موضوع قرارداد کار در واقع همان کاری است که قرار است انجام شود و در قبال انجام آن کار نیز کارفرما دستمزد پرداخت نماید، تعهدی که بابت قرارداد کار داده میشود باید کاملا معین و مشخص باشد ، و هیچ نقطه مبهمی نداشته باشد، مخصوصا در موارد مختلفی که یک شخص دارای مهارت و تجربه کاری در زمینه های مختلف است و مشخص شود کدام حرفه او نیاز است تا انجام دهد.

موارد مهمی که در قرارداد کار باید ذکر شود؟

از مهمترین مواردی که در قرارداد کار بهتر است ذکر شود تا طرفین قرارداد از انجام آن و بستن قرارداد رضایت کامل را داشته باشند، از مهمترین آنها ثبت و ذکر مشخصات طرفین و موضوع قرارداد میباشد، سایر موارد مهم را در ادامه خواهیم گفت.

• تاریخ استخدام و انعقاد قرارداد
• مدت قرارداد
• میزان حقوق پرداختی، عیدی و سنوات (حق السعی )
• شیوه پرداخت حقوق و شرایط پرداخت آن
• مقررات مربوط به ساعات کار
• قوانین و شرایط تعطیلات (از تعطیلات رسمی تا مرخصی کار و تعطیلات آخر هفته)
• عنوان شغلی و شرح وظایف (می توان جزئیات شرح وظایف را ضمیمه قرارداد کرد)
• محل انجام کار (در صورت لزوم ذکر شود کارگر باید در چند مکان مختلف کار کند)
• شرایط محرمانگی و عدم افشای اطلاعات سازمان
• تمدید قرارداد
• قوانین شرکت
• شرایط و نحوه تسویه حساب
• موارد دیگر که با توجه به عرف یا عادت شغل و محل آن متفاوت است.