صورت معاملات فصلی چیست؟

صورت معاملات فصلی چیست؟

صورت معاملات فصلی، یک سیستم مالیاتی است که در آن افراد حقیقی و حقوقی موظفند در پایان هر فصل، که معمولاً سه ماهه است، گزارشی از تمام معاملات خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. این سیستم اولین بار در سال ۱۳۷۳ مطرح شد و در سال ۱۳۸۰ با تصویب دستورالعمل اجرایی به اجرا درآمد و برای افراد حقیقی و حقوقی اجباری شد. در سال ۱۳۹۱، این قانون به‌عنوان یک قانون رسمی به اجرا گذاشته شد تا مودیان مالیاتی را ملزم به دریافت کد اقتصادی کند.

معاملات فصلی شامل تمامی خرید و فروش‌هایی است که در یک فصل انجام می‌شود. این معاملات باید با جزئیات کامل به همراه اطلاعات مربوطه مانند مبلغ معامله، تاریخ انجام و نام افراد درگیر در این معاملات گزارش شود. این سیستم به منظور جلوگیری از فرار مالیاتی و شفاف‌ سازی امور مالیاتی تصویب شده است.

در این سیستم، تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی موظف به ثبت نام در نظام مالیاتی و ارائه گزارشات فصلی هستند. در غیر این صورت، ممکن است مشمول جریمه شوند. برای دقیق‌تر شدن از مقررات و گزارشات معاملات فصلی، توصیه می‌شود از مشاوران مالی استفاده کنید.

اطلاعات مورد نیاز در معاملات فصلی باید به شرح زیر باشند:

۱. اطلاعات هویتی و مکانی طرفین معامله یا قرارداد، شامل نام، شماره شناسنامه یا کد ملی، آدرس و شماره تماس.
۲. اطلاعات مربوط به مجوزهای فعالیت طرفین معامله یا قرارداد، اگر مجوزهایی مورد نیاز برای فعالیت آنها وجود دارد.
۳. اطلاعات مربوط به معاملات و قراردادهای طرفین معامله، شامل جزئیات معامله، تاریخ انجام و مبلغ معامله.
۴. اطلاعات مالی و پولی و اعتباری و سرمایه‌ ای، اعم از درآمدها، هزینه‌ها، سرمایه‌ گذاری‌ها و …
۵. اطلاعات مربوط به دارایی‌ها اموال و املاک و نقل‌ و انتقال آن‌ها، اگر در معامله مورد نظر این موارد دخیل باشند.
۶. موارد مربوط به ارزش افزوده، اگر معامله‌ای با مالیات بر ارزش افزوده مرتبط باشد.
۷. در صورت صادرات و واردات، شماره اظهارنامه گمرکی و کد گمرک ترخیص کننده و شماره اختصاصی اشخاص خارجی.
۸. در معاملات ارزی، مبالغ ارزی، نوع ارز، نرخ برابری ارز و معادل ریالی.

اشخاصی که مکلف به ارسال لیست صورت معاملات فصلی هستند عبارتند از:

۱. کلیه اشخاص حقوقی.
۲. صاحبان مشاغلی که حسب نوع و یا حجم فعالیت جزو گروه اول موضوع ماده ۲ آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ هستند.
۳. صاحبان مشاغل مشمول اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده.

تقریباً همه‌ی وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی، شهرداری‌ها، موسسات وابسته به دولت، نهادهای عمومی غیردولتی، بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، سایر اشخاص حقوقی اعم از دولتی و … موظفند اطلاعات خود را در اختیار سازمان امورات کشور قرار دهند.

حد نصاب معاملات

حد نصاب معاملات به مبلغی اشاره دارد که معاملات با مبالغ کمتر از آن در لیست مالیاتی باید گزارش نشوند. این حد نصاب در ابتدای هر سال توسط سازمان امور مالیاتی کشور براساس شاخص بهای کالا و خدمات تعیین می‌شود. برای تسهیل در ارائه گزارشات معاملات فصلی، مبلغ معاملاتی که کمتر از حد نصاب است، در لیست قرار داده نمی‌شود.

کاربردهای تعیین حد نصاب معاملات عبارتند از:

۱. برگزاری مناقصات و انجام معاملات در شرکت‌ها و موسسات وابسته به دولت، که به‌ طور معمول نیاز به اعلام معاملات بزرگتر از حد نصاب دارند.

۲. ثبت اموال خریداری شده به‌ عنوان هزینه در صورت‌ های مالی، زیرا معاملاتی که مبالغشان کمتر از حد نصاب است، معمولاً به‌ صورت جداگانه در صورت‌ های مالی گزارش نمی‌شوند.

۳. ارسال صحیح صورت معاملات فصلی به سازمان امور مالیاتی، زیرا معاملاتی که مبالغشان کمتر از حد نصاب است، معمولاً مشمول گزارش‌ دهی نیستند.